Leren we van onze overstromingen?

JCAR ATRACE onderzoekers bezochten de getroffen regio en werden door autoriteiten en onderzoekers gewezen op de grootste prioriteit: het herstel van schade. Het werd bijzonder gewaardeerd dat Prof. Schüttrumpf (RWTH Aachen) zijn ervaringen met het herstelproces in het Ahrdal, hierbij openlijk deelde. Hij presenteerde ook een grafiek met de dodelijkste overstromingen in Europa van de afgelopen 30 jaar. De rampen van 2021 en 2024 springen er met kop en schouders bovenuit als de meest catastrofale. Ik verbind hieraan geen enkele conclusie over eventuele trends als gevolg van klimaatverandering. Maar wat mij een ongemakkelijk gevoel geeft, is vooral de trend die ik niet kan ontwaren.

Ondanks de forse stappen voorwaarts die we de afgelopen decennia in de wetenschap en technologie hebben gemaakt. Om maar wat te noemen: met vergelijkbare nauwkeurigheid voorspellen we nu het weer 4 dagen vooruit, waar dat 30 jaar geleden een dag was; bootsen we rivierafvoeren op dagbasis beter na dan destijds op maandbasis; maken we nu overstromingskaarten op 10 m resolutie met grotere betrouwbaarheid dan toen op 1000 m; en zijn we nu in staat binnen minuten gerichte waarschuwingen te geven, toentertijd was dat vele uren met nauwelijks gerichte aanwijzingen.  

Als wetenschappers hebben we de plicht om onze kennis en technische mogelijkheden te vergroten. Ik vind ook dat we de maatschappij voorstellen moeten doen hoe dit in te zetten, wat er wel en niet goed mee kan. Maar het kan niet van één kant komen. Vanuit de ontvangende kant, dient er ook oprechte interesse te zijn, en een wil om te leren van gebeurtenissen die zich buiten het eigen gebied afspelen. Neem bijvoorbeeld de problematiek rondom het herstel. Pas zeer recent zijn er in Europa zulke grote overstromingen geweest dat grootschalig herstel noodzakelijk is. Laten we er alles aan doen om gezamenlijk richting te geven hoe aan dit herstel invulling gegeven kan worden.